تحلیل نمونه‌هایی از کاربردهای مفهوم شرط در آیات قرآن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 طلبه سطح 4 رشته تفسیر تطبیقی مؤسسه آموزش عالی حوزوی کوثر، تهران

2 استادیار گروه معارف اسلامی، عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق علیه السلام، پردیس خواهران

چکیده

چکیده
دانش علم اصول، ابزاری است برای فهم متون دینی مرتبط با موضوعات گوناگون؛ بدین جهت، بسیاری از مفسران در نگاشته‌های تفسیری خویش، از این دانش، بهره برده‌ و بر این باورند که آموزه‌های آن در دستیابی به مراد خدای متعال از واژگان و جمله‌های قرآن کریم، تأثیر بسزایی دارد .سؤال اصلی این پژوهش آن است که نقش مفهوم شرط در جهت تفسیر آیات چگونه است؟ این پژوهش، با بهره‌گیری از روش توصیف و تحلیل متن و ارائه نظریه مختار، درصدد واکاوی نقش مفهوم شرط در بیان چگونگی تأثیر آن در تفسیر قرآن است که برخی از کاربردهای قرآنی و عینی این مفهوم به‌صورت موردی تبیین شده است تا از این راه، به نقش مؤثر دانش اصول در تفسیر، پی ببریم. نتیجه پژوهش حاضر نشان می‌دهد با توجه به اختلافی که در وجود یا عدم مفهوم شرط بین اصولیان وجود دارد، دیدگاه مفسران نیز بر اساس اتخاذ هریک از این دو مبنا، متفاوت بوده و فهم و تفسیر متفاوتی از آیات ارائه داده‌اند. این دیدگاه، در آیات‌الاحکام نیز اثرگذار بوده و ثمرات فقهی متفاوتی را به‌دنبال داشته و خواهد داشت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analyzing Instances of the Use of the Concept of Condition in the Qur’anic Verses

نویسندگان [English]

  • somayeh sayadi 1
  • tahere mohseni 2
1 4th level student of the field of comparative interpretation, Kotsar Seminary Institute of Higher Education, Tehran
2 Assistant Professor, Department of Islamic Studies, Imam Sadiq University (peace be upon him), Sisteran Campus
چکیده [English]

Abstract
Knowledge of principles (Uṣūl) is a tool for understanding religious texts concerning various topics. Thus, many commentators have benefited from this knowledge in their interpretive writings and believe that its teachings have a significant effect on reaching the meaning intended by the Almighty God in the words and sentences of the Holy Qur’an. The main question of the present research concerns the role of the concept of condition in interpreting the verses. This study, using the descriptive-analytical method and presenting the chosen theory, aims to analyze the role of the concept of condition and express how it affects the interpretation of the Qur'an. Some of the Qur'anic and objective applications of this concept have been elucidated on a case-by-case basis, in order to realize the effective role of the knowledge of principles in interpretation. The results of the present research indicate that in view of the dissension between the Uṣūlists regarding the existence or non-existence of the concept of condition, commentators also vary in their viewpoints depending on the adoption of either of these two bases and they have presented different understandings and interpretations of the verses. Furthermore, this viewpoint has proven influential in Āyātul Ahkām and has had different jurisprudential implications and will continue to have.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: condition
  • condition in the Qur'an
  • the concept of condition
  • opposite concept
  • consistent concept